Son zamanlarda günümüzde oldukça konuşulan bir konu olan kod 29; özellikle Pandemi döneminde işverenlerin daha çok kullanmaya başladığı bir kod haline gelmiştir. Normal şartlar altında işverenin, işçinin iş akdini feshetmesi durumunda Sosyal Güvenlik Kurumuna bildiri yapar. Bu bildirimi, işçiyi hangi gerekçe ile işten çıkardığını SGK’nın hali hazırda düzenlemiş olduğu kodlarından biriyle yapmaktadır. Bu 29 numaralı kod da bu kodlardan biri olup "İşverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış nedeni ile işçinin iş akdinin feshi" anlamına gelmektedir. Bir işverenin, işçisini bu kod ile işten çıkarabilmesi için işçinin 4857 İş Kanunu'nun ilgili bendi kapsamındaki fiillerden birini işlemesi gerekmektedir.30 Aralık 2020 tarih ve 31350 Sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan 3343 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 4857 Sayılı İş Kanunun geçici 10. maddesinde yer alan işten çıkarma yasağı uzun bir süredir devam etmekte olup cumhurbaşkanlığı kararları ile uzatılmaktadır. Pandemi döneminde yaşanan işten çıkarmaların yasak kapsamına girmesi sebebiyle işverenler işçi çıkarımlarını, yasağın bir istinası olan kod 29 ile gerçekleştirmeye başlamıştır.Kod 29, 4857 sayılı İş Kanunu'nun "ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri" başlıklı 25/2 maddesini kapsamaktadır. Bu maddede belirtilen fiiller dahilinde işçinin, işten ayrılış kodlarına göre 29 kodu ile çıkışı yapılmaktadır. 25/2 maddesinde belirtilen fiiller:
- ♣ İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması.
- ♣ İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması.
- ♣ İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.
- ♣ İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması.
- ♣ İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.
- ♣ İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.
- ♣ İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.
- ♣ İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.